مرجع تقلید در مذهب فقهی امامیه به مجتهد جامع الشرایطی گفته میشود که توضیح المسائل (رساله عملیه) یا کتاب استفتائات داشته باشد و دارای پیروانی باشد که در فروع دین و احکام فقهی اسلامی از وی پیروی کنند.
تقلید در اصل به معنی پیروی و دنبالهروی است و در شریعت اسلامی به معنی اجرای حکمی است که مرجع تقلید بیان میکند. عموماً گفته میشود تقلید در اصول دین جایز نیست و باید با تحقیق به آنها رسید، ولی در احکام اغلب اوقات باید از شخص متخصص که به او مجتهد جامعالشرایط یا مرجع تقلید میگویند تقلید نمود. البته در تعیین حوزه لزوم تقلید، اختلاف نظر وجود دارد.
واژه مجتهد از کلمه «اجتهاد» مشتق شدهاست. اجتهاد در لغت به معنای تلاش و کوشش است، اما مقصود از آن در اصطلاح اسلامی، بذل جهد و کوشش برای استنباط احکام شرعی فرعی از منابع فقه اسلامی است. منابع فقه اسلامی عبارتند از : قرآن، سنت، عقل و اجماع.
البته جمعی از فقهای شیعه اجماع را از این مجموعه استثنا کرده و منابع فقه شیعه را فقط شامل قرآن، سنت و عقل میدانند. عمده این افراد اخباری های شیعه هستند که بزرگانی مانند شیخ حر عاملی از این دستهاند. البته جمعی از فقهای اصولی مانند آیت الله العظمی محمدابراهیم جناتی و علامه شیخ علی ریاحی نبی نیز اجماع را به کل حجت نمیدانند.
مجتهد جامع الشرایط
این واژه در اصطلاح متشرعین، به معنای مجتهدی است که واجد شرایط خاص باشد. اکثر مراجع فعلی شرایط زیر را لازم می دانند:
- اجتهاد مطلق
- عاقل
- بالغ
- عادل
- شیعه دوازده امامی
- حلال زاده
- زنده
- مرد
- اعلم
- تقوا و پرهیزکاری
- آگاهی از زمان و مسائل و مشکلات جامعه
البته این موارد محل اختلاف است و فقهای بسیاری هستند که بسیاری از این موارد را قبول ندارند.
مجتهد اعلم
مجتهد اعلم به کسی گفته میشود که در زمینه علوم مورد نیاز برای کسب اجتهاد که به آنها اشاره شد، از دیگر مجتهدان معاصر خود، دانشمند تر و آگاه تر باشد. معمولاً این اصطلاح، برای شناخت و تشخیص مرجع تقلید، مورد استفاده قرار میگیرد. در اینجا نیز بعضی از فقهای شیعه اعلمیت را قبول ندارند. مرحوم آیت الله العظمی محمد صادقی تهرانی، آیت الله العظمی محمدابراهیم جناتی و علامه شیخ علی ریاحی نبی از جمله این افراد هستند.
منبع : ویکی پدیا
فتوا به معنای بیان حکم خدا بوسیله فقیه یا مفتی است.
نمونه:
- اگر روزه گرفتن برای بدن ضرر داشته باشد صحیح نیست.
- در صورتی که خریدار در معامله گول خورده باشد حق فسخ معامله را دارد.
احتیاط در احکام تکلیفی از نظر فقهی بر دو نوع است: واجب و مستحب
احتیاط تکلیفی
احتیاط واجب
در احتیاط واجب، مقلد بین عمل به احتیاط مرجع خود و رجوع به نظر مرجعی دیگر، اختیار دارد. اگر مرجع تقلید به عللی در مسئلهای فتوا (نظر صریح فقهی) نداشت و احتیاط کرد به این احتیاط؛ احتیاط واجب می گویند که البته در این صورت، مقلد نمیتواند (به استناد احتیاطی بودن نظر مرجع خود) آن را ترک کند؛ بلکه یا باید به احتیاط واجب مرجع خویش عمل کند و یا در مسئله، به مرجع تقلید دیگری( با رعایت «الاعلم فالاعلم» ) رجوع کرده و نظر او را مبنای عمل خود قرار دهد.
احتیاط مستحب
اگر مرجع تقلید نخست فتوای خود را بیان نمود و آن گاه در مسئله احتیاط کرد، آن را احتیاط مستحب مینامند. در این نوع احتیاط، ترک عمل احتیاطی برایمقلد جایز است؛ اگر چه انجام دادن آن ثواب و پاداش دارد. بنابراین، در احتیاط مستحب، مقلد، بین عمل به احتیاط مستحب و فتوای همراه آن، اختیار دارد.
اصل احتیاط
در اصول فقه، اصل احتیاط آنست که بر ما لازم است عمل به احتیاط کنیم و طوری عمل کنیم که اگر واقعاً تکلیفی وجود داشته باشد، آن را انجام داده باشیم.
امامت یکی از اصول باور شیعیان است، که به جهت اهمیت آن شیعیان دوازدهامامی یا اثنی عشری خود را «امامیّه» میخوانند.
اصول تشیع: توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت
شیعیان با استناد به حدیث نبوی: «من مات و لم یعرف امام زمانه، مات میتة جاهلیّة» (هر کس بمیرد درحالیکه امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مردهاست) شناخت امام را شرط قبول اسلام نزد پروردگار میدانند.
منبع: ویکی پدیا
ادامه در ادامه مطلب
اصول دین شیعه 5 چیز است.
- توحید: به معنای یگانگی خداوند متعال است و اعتقاد به خدای یکتا.
- عدل: به معنای آن است که افعال خداوند متعال از سر دادگری و شایستگی است و به هیچ کس ستم نمیکند و هر چیزی را در جای خویش نگه میدارد و با هر موجودی، چنانکه شایستهاست رفتار میکند و از هر کس به اندازه ی توانایی ها و استعداد هایی که به او عطا فرموده است انتطار دارد و در اخرت او را به اندازه ی همان استعداد ها مورد بازخواست قرار میدهد.
- نبوت: به معنای پیامبری حضرت محمد (ص) و دیگر پیامبران الهی است و اعتقاد به درستی سخنان تمام پیامبران و کامل ترین و مکمل ان ها پیامبر اسلام خاتم انبیا است.
- امامت: بدین معنا که پس از پیامبر اسلام دوازده امام معصوم منصب خلافت و امامت را بر عهده دارند و آنان منصوب خداوند متعالاند و ان ها نایب پیامبر اند که خاتم ان ها امام عصر امام زمان یا همان امام مهدی است.
- معاد: به معنای آن است که روزی همه مکلف ان برای بازخواست و حساب در پیشگاه الهی گرد هم میآیند و هر کس به پاداش و کیفر خویش به اندازه ی توانایی هایی که خداوند به او داده و استعداد هایی که به او خداوند متعال عطا نموده است میرسد.در واقع این روز همان قیامت است که از نام های دیکر این روز میتوان به روز حساب یا حسابرسی و روز موعود و... اشاره کرد که بعد از ان حساب رسی انسان ها به نسبت توانایی ها واعمالشان در جایگاهی از دنیای ابدی به زندگی ابدی خود ادامه می دهند و روز قیا مت همانند پلی میان زندگی فانی و زندگی ابدی یا جاودان است و هر کس بابت اعمال بدی که داشته یا باید حلالیت بطلبد از مردم یا مجازات بکشد و سپس به زندگی ابدی خود ادامه دهد.لازم به زکر است کار های بدی که به خداون مربوط بوده یا همان حق الله در صورت توبه حتی در لحظات اخر زندگی بخشیده میشود و اعمال خیر ضریبی ده برابر نسبت به اعمال بد دارد و خداوند به نسبت اعمال خیر انسان به اعمال بد او به او مجازات می دهد و ممکن است قدری از صواب را به انسانی بدهند تا کسی را ببخشد اما حق الناس یا همان حق مردم بخشی دنش دست خود انسان است و خدای متعال دخالتی در ان نمی کند.
پرسش های شما در مورد آقا امام زمان(عج) و پاسخ های آیت اللّه العظمیبهجت (ره)
1 – وظیفه ما در دوران غیبت چیست ؟ گویا ائمه (علیه السلام) این مطالب را با ما اتمام حجت کرده اند ، و
لذا فرموداند : « برای فرج بسیار دعا کنید » البته نه لقلقه زبان.
و نیز فرمودند : « به راه و رسم ننخستین عمل کنید ».
یعنی در وقایع و رویدادهی تازه آنگونه که در گذشته عمل می کردید ، عمل کنید.
ائمه (علیه السلام) به ما یاد دادند که اه یقینات عمل کنیم ، و هر کجا یقین نداشتیم توقف و احتیاط نمائیم.
2 – چگونه خودمان را برای ظهور آماده کنیم ؟ از جمله – راههای آمادگی – این که توبه کند. همین توبه
باعث می شود که این همه بلاهایی که بر سر شیعه آمده است ، که واقعاً بی سابقه است ، و بلاهای دیگری
که تا قبل از ظهور آن حضرت می آید ، از سر شیعه رفع و دفع می گردد.
3 – آیا نامه اعمال ما به امام زمان (عج) عرضه می شود ؟ و آن حضرت اعمال ما را می بیند ؟ اعمال بندگان
در هر هفته دو روز ( دوشنبه و پنجشنبه ) به او عرضه می شود. همین قدر می دانیم آن طوری که باید
باشیم نیستیم.
چیزی که باعث شرمندگی و خجالت زدگی ما می شود این است که حضرت همه چیز را می داند و همه
چیز را می شنود ، آن ها « عین الله الناظره ، اذن الله العسامة – الوعیة » (چشم بینای خدا و گوش شنوای
خدا هستند ) می باشد.
ما چه کار کردیم برای قرب و نزدیک شدن به آن ها ؟ شما که طالب حضور و ظهورید ، چرا کاری نمی کنید
که همیشه خودتان را پیش حضرت ببینید ؟! اما ما را می بیند و ما او را نمی بینیم ! پس چرا اینقدر دوریم؟
بعضی ها خیال می کنند ائمه (علیه السلام) نمی شنوند یا مثل مرده ها ما هستند. یکی از سنی مذهب ها
از جلو سرداب مقدس سامرّاء رد می شد ، شنید صدای یک نفر را که داخل سرداب بود و مرتب می گقت :
یا صاحب الزمان ! یا صاحب الزمان !
آن عابر با لحن مسخره ای گفت : یا صاحب الزمان ! یا صاحب الزمان ! آنقدر بگ. تا جوابت را بدهد!!
این ها نمی فهمند حماقت محض دارند ! ائمه (علیه السلام) عین الناظرة و اذنه الوعیة هستند ، اگر حرفی
زده شود حتی قبل از آن که دیگران که در مجلس هستند ، بشنوند آن ها می شنوند.
4 – چگون با امام زمان خود ارتباط برقرار کنیم ؟ راه ایجاد ارتباط با اهل بیت (علیه السلام) و مخصوصاً
ولی عصر «عج» عبارتست از : 1 – معرفت خداوند متعال. 2 – اطاعت محض از پرودگار.
این دو موجب حبّ به خداوند و محبت ، نسبت به همه ی آن ها خدا آنان را دوست می دارد کثل انبیاء و
اوصیا موشود ، مخصوصاً موجب علاقه و ارتباط با محمد و آل محمد (صل الله علیه و آله) می شود که
نزدیک ترین آن ها به ما ، حضرت صاحب الامر (علیه السلام) است.
5 – آیا راهی هست که با امام زمان (عج) ملاقات کنیم و آن حضرت را ببینیم ؟ بعضی شروع به اذکار به
اورادی می کنند تا امام زمان (عج) را ببینند. چه اصراری بر دیدن آن حضرت دارید؟ شما سعی کنید
اعتقادتان به حضرت زیاد شود و ایشان از شما خشنود باشند.
اگر بدانیم در محضر « عین الناظرة » (چشم بینای خدا ) هستیم ، آیا روی آن را داریم که برای حضرت
غائب (عج) اجازه بخواهیم؟ با این خواسته های واضح او مخالفت کنیم! نماز و روزه را ترک ، و غیبت و
ایذاء میکنیم!
آیا می خواهیم به ما بفرماید : « ابحت لکم المحرمات و أسقطت عنکم الواجبات »! حرام ها را برای شما
حلال کردم و واجبات را از شما برداشتم!
مقصود این که چه می شد بواسطه بندگی خدا ، روابط با آقا { امام زمان - «عج» } محفوظ می ماند؟
6 – اگر عصر غیبت فقط منتظر آمدن آن حضرت باشیم و انتظار فرج داشته باشیم کافی است؟ تنها
انتظار فرج کافی نیست ! بلکه طاعت و بندگی نیز لازم استو مخصوصاً با توجه با قضایایی که پیش از ظهور
امام زمان «عج» واقع می شود ...
خدا می داند که بواسطه ضعف ایمان بر سر افراد چه می آید!... مگر آمکان دارد عافیت مطاژلقه بدون
ایمان و طاعت و بندگی انجام بگیر!؟
7 – چه کار کنیم که امام عصر (علیه السلام) از ما راضی و خشنود باشند ؟ اگر به قطعیات و یقینات دین
عمل منیم ، در وقت خواب به همنگام محاسبه پی می بریم که از کدامیک از کارهایی که کردیم
قطعاًحصرت امام زمان (عج) از ما راضی است از چه کارهمیمان قطعاً ناراضی است!
منبع : منتظران ظهور
این پست را در ادامه مطلب ببینید.
منبع : ویکی پدیا
اسلام در جهان. سنی شیعه اباضی اسلام دینی یکتاپرستانه و یکی از ادیان ابراهیمی جهان است. پیروان این دین را مسلمان میگویند. مسلمانان بر این باورند که خدا مستقیماً بر بسیاری از پیامبران وحی فرستاده و محمد آخرین آنها است. اکنون، اسلام از نظر شمار رسمی پیروان در مکان دوم (پس از دین مسیحیت) جای دارد. کتاب دینی مسلمانان قرآن است که بر باور مسلمانان محمد بن عبدالله آن را به وسیلهٔ وحی الهی دریافت مینمود و آن را به مسلمانان ابلاغ میداشت. دین اسلام عمدتاً به دو مذهب سنی و شیعه تقسیم میشود که هر یک از آنها زیر شاخههای متعددی دارا میباشند. بیشتر جمعیت مسلمانان جهان را سنیها تشکیل میدهند.
تعداد صفحات : 2